СҮХБААТАР АЙМГИЙН НЭГДСЭН ЭМНЭЛЭГИЙН ТОВЧ ТҮҮХ
Сүхбаатар аймгийн Эрүүл мэндийн байгууллага нь манай улсын эрүүлийг хамгаалахын салшгүй хэсэг бөгөөд хөдөлмөрчдийн эрүүл мэндийг хамгаалах нийгэм болон орчин ахуйн хүчин зүйлүүдийг судлах талаар бие даасан орон нутгийн салбар хөгжиж байна. Анх 1942 онд Хэнтий Дорнод аймгийн зарим сумдыг нэгтгэн Жавхлант шарга нэртэйгээр Сүхбаатар аймгийг байгуулахад ,одоогоор Баруу-Урт сумаас 15 километрийн зайтай орших Мандалын хийд хэмээх газарт нутаг дэвсгэрийн харъяалал тогтоогдсоноор тус эмнэлэг нь 3 орон тоотойгоор ажиллаж, эмнэлгийн үйл ажиллагаагаа эхлэх суурь тавигдсан юм. Энэ үед тус эмнэлэгт Зөвлөлтийн эмч Конович нэлээд сар ажиллаад буцсан бөгөөд дараа нь Архангай аймгаас Сайтон гэгч орос эмч шилжин ирж ажилласан ба анхны сувилагчаар Ж.Дамба, асрагчаар Т.Загд нар ажиллаж байжээ.
Тэрээр гэрт байрлаж байсан эмнэлгийг хуучин Мандалын хийдийн 2”р дуганыг засварлуулан 20 ортой больниц, амбулатори болгон 1942 оны 12-р сарын 25-нд нээн ажиллуулсан байна. Больницыг 20 ортой болгож өргөтгөсөн тэр үед бага эмч, сувилагч, асрагч, орчуулагч, жолооч зэрэг 6 орон тоотой болжээ. 1944 онд орос эмч Сайтоныг буцсаны дараа Свестянов гэдэг орос эмч ирсэн байна. 1952-1961 онуудад Тина Павловна, Деканозишвали ,Антонина Михайловна Сущкова,Рашид Сапович, Алеев Дмитри , Зиновьевич Майман зэрэг олон мэргэжилтнүүд манай хүн ардын эрүүл мэндийн төлөө хүчин зүтгэж , шинжлэх ухааны эмнэлгийн үндсийг тавилцсан юм.
Шинээр бүрэлдэн тогтсон Шинжлэх ухааны эмнэлгийн нэр хүндийг бэхжүүлэн хөгжүүлэхэд монгол их эмч С.Гомбожав, Ө.Готов, Д.Балдандорж Ү.Батмөнх, С.Дүгэржав нар их үүрэг гүйцэтгэсэн ба манай анхны бага эмч сувилагчдаас Эрүүлийг хамгаалах байгууллагатай 50 шахам жил амьдралаа холбосон аймгийн эмнэлгийн хэлтсийн анхны дарга Мандалжавын Содов юм.
1944 онд анхны үндэсний их эмчээр Самбуугийн Гомбожав ирж эмнэлгийн хэлтсийн дарга, ерөнхий эмчээр ажилласан байна.
1949 оноос Д.Балдандорж, Ч.Батмөнх, Н.Даш, С.Дүгэржав, Загдаа, А.Өлзийхутаг нар ажиллах болж үндэсний мэргэжилтнээр хангагдаж эхэлжээ.
1952 оноос хүүхэд, дотор, мэс заслын чиглэлээр нарийн мэргэжлийн тусламж үзүүлдэг болсон ба 1966 онд 15 ортой хүүхдийн больництой боллоо.
Үе үеийн ерөнхий эмчээр: Ч.Гомбосүрэн, Л.Баатар, Ц.Жамсранжав, Ц.Сүхбаатар, Б.Сүхбаатар, Я.Гармаа, Д.Бор, М.Энхтуяа, С.Жанчив, Д.Мөнхзул нарын өндөр ур чадвартай эмч нар ажилласан.